ATEŞBAZ

Pfiieey ! Partilerde ateşbazları izlemek çok zevklidir, özellikle karanlıkta.. jonglör malzemelerini ateşlediklerinde, gözlerimiz onlara odaklanır. Hepimize kolay gibi görünen bir etkinlik olmasına rağmen, izleyicileri ve kendini ateş ile tehlikeli bir senaryodan korumak için, temel güvenlik kurallarına uygun gerçekleştirilmelidir. Yeni, çaylak veya profesiyonel olabilirsin, bu güvenlik kuralları hakkında bilgilenmelisin.

Ateş yaktığında, bulunduğun ortama dikkat et : bir ağacın altında bulunmamalısın veya kuru bitkilerin ortasında, ayrıca çok düz bir platformun üzerindeysen, dikkatli ol, petrol, kısa bir sürede yeri paten alanına çevirebilir.

Kapalı bir mekanda bulunuyorsan, yüksek bir tavan ve iyi bir hava sirkülasyonu gerektirir.

Özellikle ateşbazlar için önerilen ürün, aromasız petroldür¹. 1 Litrelik şişelerde heryerde kolayca bulunur veya 20 Litre’lik bidonlarda. Petrol tercih edilmesinin nedeni, oda sıcaklığında aniden ateşlenmemesi ve alev fazla sıcak olmamasıdır.

Kesinlikle benzin kullanma, buharı patlayıcıdır. Jonglör ekipmanları için methanol² (=kandil yağı) ve sıvı parafin³ kullanıldığı aktarılmaktadır.

Piyasada ateşbazlık için sunulan 3 yakıtın, Avrupa ve ABD deki envanterin ve veritabanındaki referanslarını ve, doğa ve canlılar üzerinde tehlikelere dair bağlantıları, tabloda bulabilirsin :

EINECS : European INventory of Existing Commercial chemical Substances – Kimyasal maddelerin Avrupa envanteri.
CAS : Chemical Abstract Servis Number – American Chemical Society’nin bir parçasıdır ve kimyasal bileşiklerin ve dizilerin veritabanını tutar.
ECHA : European CHemical Agency – Avrupa Kimya Ajansı.
*KKDİK : Kimyasalların Kaydı, Değerlendirmesi, İzni ve Kısıtlaması, 2017’den itibaren T.C.’inde yürürlüğe girdi ve 2020 yılının sonuna kadar, ön kayıt işlemleri sürmektedir. KKDİK görevlerinin başında, insan sağlığı ve çevrenin yüksek düzeyde korunmasını sağlamak, maddelerin zararlarının değerlendirilmesine yönelik alternatif yöntemleri özendirmek, rekabeti ve yeniliği artırmak üzere kimyasalların kaydı, değerlendirilmesi, izni ve kısıtlanmasına ilişkin idari ve teknik usul ve esasları düzenlemektir. Şimdilik ECHA’nın sayfasındaki linkleri paylaştık (İngilizce,…), Türkiye’deki veritabanı güncellendiğinde, değişiklikleri burada görebilirsin.

Başlıklar, ateşlenen ekipmanın alevlenen uç bölümüdür. Petrol’e batırılır ve başlıklar petrolü emer, prensipte petrol yanar, başlık yanmamalıdır. En iyisi Kevlar ürünlerdir, ömürleri daha uzundur. Ateşbaz malzemeleri satan tüm mağazalarda kolayca bulunur, tek sorun, tüm ateşbaz ekipmanları gibi, biraz pahalıdır (8€ ile 20€ metresi).

Kafatasına veya başka yere gelen kaçınılmaz darbeler sırasında, kendini incitmememek için vidaları veya kesici metal çıkıntılarını gizleyen bir sistemle başlıkları sabitlediğinden emin olmalısın. Vidaların sıkılıklığını düzenli olarak kontrol etmelisin ; çarpışmalar, şoklar ve ısı değişimleri ile ekipmanını ağır şartlarda kullandığını unutmamalısın. Alevlenmiş bir başlığın seyircilerinin üzerine uçması tehlikeli olabilir.

Yakıt kabı, akışkan ile doldurulan ve jonglör ekipman başlıklarının daldırıldığı konteynırdır. Tercihen metal kap kullanılmalıdır, aksi takdirde uzun süreli kullanımdan dolayı eriyebilir. Aslında, çok sıcak ve daha önce ateşlenmiş başlıkları daldırmaktan, koteynırdeki akışkanın ısısı yükselir ve plastik bir kap eriyebilir.

Aynı zamanda, devrilmesini önlemek için, stabil bir pozisyonda bulunmalıdır.

Ayrıca, yakıt kabı için güvenli bir nokta bulmalısın. Fazla kalabalığın bulunmadığı ve sürekli gözetiminde olabilecek bir yer, özellikle partilerde katılımcıların nereye doğru yürüdüklerini bilmediği ortamda, iyi düşünmen gereken bir konudur.

Başlıkları yeterli bir zaman daldırdıktan sonra, alevlendirmeden önce, fazla olan akışkandan kurtulmak için ekipmanını boşlukta hızlıca çevirmelisin, aksi takdirde ateşbaz seansının ilk saniyelerinde etrafına (ve tabii seni izleyenlerin ve diğer ateşbazların üzerine) alevlenmiş (veya değil) damlacıklar sıçratma riski gerçektir ve pek hoş karşılanmaz.

Ekipmanını alevlendirmek için meşale veya petrol lambası kullanıyorsan, yakıt kabının yakınında bulundurma. Evet, ne kadar dikkatli olursan ol, bir süre sonra, yakıt kabının etrafına kullandığın sıvı damlar ve eğer ateşbazlar etrafında ekipmanlarını alevlendirirse, alevlenen damlacıklar yere düşebilir ve oluşan birikinti ateşlenebilir, ve çok tehlikeli bir senaryo gerçekleşebilir, özellikle yakıt kabı ortadaysa.

Ateşbazlıkla bağlantılı tüm etkinliklerin en etkileyicisi, ateş püskürtmektir, fakat aynı zamanda en tehlikelisidir.

Diğer ateşbaz ekipmanlarında aşağı yukarı başarı gösterebilirsin fakat ateş püskürtmek doğaçlama yapılan bir etkinlik değildir. İlk teknikleri öğrenmek için, deneyimli bir ateşbaz ile başlamak zorunludur. İlk deneyimlerinde su kullanmalısın, böylece sıvıyı nasıl püskürtmen gerektiğini öğrenebilirsin.

Ateş püskürtmek için ateş suyu⁴ kullanılmalıdır, fakat çok pahalıdır, olmadı aromasız petrol de kullanabilirsin. Diğer ateşlenen akışkanlar zaten ateşbazlık için uygun değildir, ateş püskürtmek için ise hiç uygun değildir !

Ateş püskürtürken rüzgârın yönüne dikkat etmelisin. Püskürtmeden önce, rüzgârın yönünü belirlemek için meşalenin alevini özenle incele ve rüzgârın, o an, sabit olduğundan emin ol. Rüzgarın sık sık yön değiştirdiği veya döndüğü bir yerde ateş püskürtmemelisin.

Ateş püskürtürken, başlıca riskler :

• Ateşin rüzgardan dolayı, aniden yüzüne veya saçlarına doğru yönlenmesi.

• Petrol buharı solumak.

• Petrol yutmak.

Akciğerlerine petrol kaçarsa, biraz şanslıysan, birkaç ay hastenede geçirmek zorunda kalırsın ve muhtemelen kalıcı sağlık sorunlarıyla hayatına devam edebilirsin.

Ayrıca, yüzünü sürekli kurutmak için bir havlu veya bir tür şifon bulundurmalısın, aksi taktirde yüzünden süzülen petrol alevlenebilir ve derinin ateşlenmesine neden olur.

Ateşbazlık için belirlenmiş minimal bir giyim tarzı yoktur fakat özellikle çaylak dönemindeysen, kollarının ve bacaklarının kapalı olmasına özen göstermelisin ve bir hood, kasket veya bone ile saçlarını korumalısın özellikle saçların uzunsa. En kötü ihtimal, hiçbir şey bulamazsan, saçlarını bağla.

Sentetik kumaş alevlendiğinde derine yapışır, kesinlikle doğal materyallerden üretilen giyim eşyaları tercih etmelisin (koton iyidir :)).

Partide, gecenin ilerlemiş saatlerinde, az çok değişikliklere uğramış bilinç halinle ateşbazlığa başlamak, optimal bir bağlam değildir ! Hatta, ilk defa ateş püskürtmek için, hiç değildir !

En iyisi, sakin bir ortamda öğrenmeye başlamaktır ve ekipmanlarını ateşlemeden önce, temel hareketleri öğrenmek ve tavsiyelerini dinlemek için, tecrübeli bir ateşbaz gözetiminde olmalısın. Diğer ateşbazlardan, alevlerini söndürdükleri bir an, yardım isteyebilirsin, bilgilerini seninle memnuniyetle paylaşırlar.

Fakat ateşbazların ekipmanları alevliyken rahatsız etmemelisin. İzleyicilerin ve diğerlerinin güvenliği açısından, en sinir eden şeylerden biri, ayakta zor durduğu halde ateşbaz seansını, ekipmanlarını ödünç almak için durduran ve bununla kalmayıp, saçma sapan hareketler yapmakla kendini de tehlikeye sokan bireylerdir.

Ateşbaz etkinlikleri sırasında karşılaşılan yanıklar çoğunlukla yüzeyseldir. Aksine, daha önemli yanık durumunda, yanan bölge 10 dakika boyunca soğuk (15°C) suyun altında tutulmalıdır. Amaç, dokularda ısı yayılmasını ve böylece, yanıkların kötüleşmesini önlemektir. Daha sonra örnek : ‘Biafin™‘ gibi, yanık merhemleri uygulanabilir.

Ciddi yanık durumunda (kişinin elinden daha büyük bir bölge, derin yanıklar veya kabarcık belirtileri gösteren, yüzünde yanma, cinsel organlar, eller, eklemler, boyun ve ayaklar) tıbbi tedavi şarttır.

Birinin kıyafetleri alevlenirse, ateş söndürme örtüsüyle veya doğal malzemelerden üretilmiş ve özellikle sentetik olmayan, veya en kötüsü, ıslak bir kumaş ile, ateşi ‘boğarak’ söndürmelisin !
Ateşi söndürdükten sonra, derinin üzerine yapışan kumaşları çıkarmamalısın ve ilk yardım ekiplerine haber vermelisin.

Bu son senaryolarda, varsa eğer, en yakın ilk yardım standına kadar gitmelisin, yoksa itfaye veya acil yardıma telefonla ulaşmalısın (112).